”Kendinize iyi bakmanızı, yaşam enerjinizi korumanızı ve sizi daha mutlu kılacak şeyleri yapmanızı sağlayacak 10 özel madde.”
Son dönemlerde çok daha sık duymaya başladığımız “öz-sevgi” kavramı Instagram Youtube TikTok gibi bütün dijital ortamlarda herkesin üzerinde farklı farklı şeyler söylediği ve tavsiyeler verdiği bir konu haline dönüştü.
Bu nedenle öz-sevginin ne anlama geldiği ve bunun nasıl yapılacağı konusunda kafanız karışmış olabilir. Bu yazımızda dünyaca tanınan bazı terapist ve psikologların bu konu hakkında görüşlerini sizlerle paylaşmak istedik.
Terapist Jalissa Shelby, temel olarak “Kendinizi sevme eylemini gerçekleştirdiğiniz zamanlar, kendinizi takdir ettiğiniz ve kendinize değer verdiğiniz zamanlardır.” diyor.
Klinik Psikolog Nina Polyné ise, “Kendinizi sevmenizi sağlayacak eylemler kendinize saygı duyduğunuz ve sadece kendinize öncelik vererek gerçekleştirdiğiniz eylemlerdir.” diyor.
Ek olarak kendinizle nazik bir şekilde konuşmayı ve vücudunuzun ve zihninizin neye ihtiyacı olduğunu dinlemeyi de bu kategoride değerlendiriyor.
Terapist Jalissa Shelby, kendinizi sevmenin ve takdir etmenin “domino etkisini” yarattığını söylüyor. Bu sayede kişinin kendine olan güvenini artırıyor ve başkalarının ona nasıl davranmalarını istediği konusunda daha net olmasını sağlıyor.
Günün ilk ışıklarıyla beraber alarmınız çalar çalmaz kendinizi neşelendirip birdenbire “Yaşamda her zaman mutlu bir şekilde varolmaya ya da kendinizi sonsuza kadar olumlu bir şekilde tutmaya” niyet etseniz de bunu yapmak oldukça zor olabilir.
Zira sizi yapmak istediğiniz şeyler konusunda yeterince iyi olmadığınıza veya yetersiz olduğunuza ikna etmeye çalışan olumsuz düşünceler baskın olabilir. Bu tarz düşüncelerden ve negatif duygulardan kaçınmak için zihninizle çalışmanız gerekiyor.
Kendini sevmek konusunda biraz daha pratik bilgilere ihtiyaç duyuyorsanız, işte kendinize iyi bakmanın, yaşam enerjinizi korumanın ve sizi daha mutlu kılacak şeyleri yapmanın 10 özel yolunu sizler için hazırladık.
1. Yoğun duygularınızı tanıyın.
Terapist Shelby şöyle söylüyor, “Kendini sevmenin, duygularınızı göz ardı etmek veya küçümsemek yerine, onlara dikkat etmek anlamına gelir. Bunu yapmak için kullanabileceğiniz araçlardan biri günlük tutmaktır çünkü kafanızda gerçekte neler olup bittiğini tam olarak belirleyebilir ve bu duygular aracılığıyla kendinize en iyi şekilde nasıl bakabileceğinizi anlayabilirsiniz.”
Öfke, endişe, kıskançlık ve mutluluk gibi duyguları hissettiğinizde, serbestçe içinizden geçenleri yazıya dökün. Bir kelime yığını yazsanız bile bu duygulara neyin sebep olduğunu ve neye ihtiyacınız olduğunu öğrenmek için en ideal yollardan biri yazmaktır. Belki yatmadan önce öfkenizin kabardığını hissediyorsunuz ve neden olduğundan emin değilsiniz.
Kendinizle ilgili bir şeyler yazarken belki de gün içinde fark etmediğiniz ama sizi rahatsız eden şeyleri keşfetmeniz de olasıdır. Örneğin bir yakın arkadaşınızın size olan tavrından incinmişsinizdir ve onun düşündüğünüzden daha farklı bir yanını görmüşsünüzdür.
Bunları yazarken de üzülüp öfkelenebilirsiniz belki ama duygularınızı yazıya dökmek, ne kadar tuhaf görünürse görünsün, kendinizi sevmektir. Bu yüzden yazmaya başlayın ve yazdıkça kendinizle gurur duymaya çalışın.
2. Ruh halinizi yükselten bir çalma listesi oluşturun.
Duygularınızı kabul etmek ve hislerimizle yüzleşmek sağlıklı olsa da, bunu yapmak için her zaman fırsatımız veya zamanımız olmuyor. Ve bunu yapsanız bile, bir noktada kendinizi aşağı doğru bir sarmalın içine düşmekten alıkoymanız gerekecek, diyor Shelby.
Bu nedenle, motive edici, sakinleştirici ve iyi hissettiren müziklerden oluşan seçilmiş bir çalma listesini hazır bulundurmak, canınız sıkkın veya gergin olduğunuzda öz sevgiye yönelmek için en mükemmel yoldur.
Negatif duygular sizi etkilediğinde ve onlarla başa çıkmaya hazır olmadığınızda kendinize şöyle diyebilirsiniz: “Şu an negatif hissettiğimin farkındayım ve şu anda bunu istemiyorum, Bu yüzden kendime sevdiğim güzel bir parça hediye ediyorum.”
3. Sizin için anlamlı olanı yapın.
Dr. Polyné, “Sizin yaşam amacınıza uygun olan veya sizi hedeflerinize götürecek şeylere göre kararlar alın. Bu kendini sevmektir ve sizi daha mutlu edecektir. Size neyin zevk verdiğini daha iyi anlamak için yaşamdaki en önemli değerlerinizi düşünmeye ve netleştirmeye biraz zaman ayırın.
Daha sonra bu değerlere uygun şeyler yapın.” diyor. Değerler, çok kabaca, önemli olarak kabul ettiğimiz ihtiyaçlarımızdır. Bizi içten içe güdülerler ve onları deneyimliyor olmak bizi tatmin eder. Değerler çoğunlukla tek kelime ile ifade edilebilirler. Örneğin: Güven, özgürlük, adalet, dürüstlük, sadakat, şefkat, saygı gibi.
Henüz yapmadıysanız sizin için olmazsa olmaz olan değerlerinizi bir liste halinde, önem sırasına göre yazın. Değerlerinizin zihninizdeki yerlerini belirlemek de karar alırken onlara uyumlu olabilmeniz açısından oldukça önemlidir.
4. Kendinize gerçek bir güvenli alan yaratın.
Shelby, tamamen kendinize ait bir güvenli bölge yaratmanın bir kendini sevme eylemi olduğunu, çünkü bunun başkalarının ihtiyaçları ve duyguları yerine tamamen kendi ihtiyaçlarınıza ve duygularınıza odaklanabileceğiniz belirlenmiş bir alan sağladığını söylüyor.
Mesela yatak odanızı endişelerden uzak bir bölge haline getirebilir misiniz? Yatmadan önce tüm kaygılarınızı odanızın kapısının önünde bırakabilir misiniz? Gece duş alırken banyoya mumlar koyup ve Zen müziği açabilir misiniz? Biraz nefes almak istediğinizde arabanızda dinlenebilir misiniz?
Shelby, önemli olanın, hayatımızda ters giden birşeyler olduğunda kendimizi atabileceğimiz bizi iyi ve huzurlu hissettiren tamamen özel bir alan yaratmak olduğunu söylüyor.
5. “Hayır teşekkür ederim.” demeniz gerektiğini bilin.
Takviminizde boş bir zamana sahip olmanız o zamanı dolduracak enerjiye sahip olduğunuz anlamına gelmiyor. Yani teknik olarak biriyle sohbet etmek veya birlikte öğle yemeğine gitmeye müsait olsanız bile, bu zihinsel olarak buna hazırsınız demek değildir. Ve sınırlarınızı belirlemek, enerjinizi koruyan en güçlü kendini sevme yöntemlerinden biridir.
Shelby, “Gerektiğinde “Hayır çok teşekkür ederim.” diyebilmek, sizin koşulsuz bir şekilde sadece başkalarının ihtiyaçlarına yanıt vermek yerine, kendinizi korumanıza olanak tanıyor.” diye açıklıyor. Her görüşmeden sonra üzerinizde negatiflik bırakan ve sizin enerjinizi aşağı çeken bir arkadaşınızla sadece bir daha saat konuşabileceğinizi düşünebilirsiniz.
Ama bunun size etkisi sandığınızdan fazla olabilir. Bazen “Hayır teşekkür ederim.” demeniz kendinize verebileceğiniz en güzel hediyedir.
6. Aynada kendinize güzel bir şey söyleyin.
Kulağa biraz saçma gelebilir ama Dr. Polyné, bunun bazı kişiler için gerçekten çok güçlü bir kendini sevme aracı olabileceğini söylüyor. Bunun nedeni ise “Olumsuz düşüncelerinizin zihnimizde bıraktığı etkinin tam tersini kendimize yüksek bir sesle söylüyor olmanızdır.” diye açıklıyor.
“Yatak odanızdan, banyonuzdan veya aynanın olduğu bir yerden ayrılmadan önce, gözlerinizin içine bakın ve kendiniz hakkında minnettar olduğunuz bir şeyi dile getirin.” diye öneriyor.
Belki: “Bugün çok iyi görünüyorum.” veya “Gülüşümü veya enerjimi seviyorum.” ya da “Eskiden ben duygularımı ifade etmek konusunda hiç bu kadar açık değildim. Şimdi çok daha iyiyim.” gibi cümleler diyebilirsiniz. Hangisi size daha yakın geliyorsa onu seçin.
7. Kendinize mini kontroller planlayın.
Her gün kendiniz için ne durumda olduğunuzu değerlendirmek adına mikro zamanlar ayırma alışkanlığını edinmek büyük bir etki yaratacaktır. Böylece zamanla, duygu yoğunluğuna girmeden ve dış dünyanın negatif etkenlerine maruz kalmadan hemen önce ne durumda olduğunuzu ve neye ihtiyacınız olduğunu fark etmeye başlayacaksınız.
“Her şey iyi olduğunda belki de o kadar fazla öz ilgiye ihtiyacınız olmayacaktır. Ancak stresli veya üzgün olduğunuzda, zihninizin ve vücudunuzun ne istediğini sormak için mini bir kontrol yapmak, kendinize dikkat etmeye öncelik vermenize yardımcı olacaktır.” diyor Dr. Polyné.
Örneğin fiziksel olarak yorulduğunuzu fark ederseniz, o hafta daha fazla fiziksel aktivitelerden kaçınabilirsiniz. Veya son zamanlarda kendinizi affetme konusunda kaygılı olduğunuzun farkına varırsanız, uygun olduğunuzda bununla ilgili rahatlatıcı bir çalışma veya meditasyon yapabilirsiniz.
8. İçinizdeki eleştirmeni kontrol edin.
“İnsanları hayal kırıklığına uğrattıktan ve/veya hata yaptıktan sonra (bu sadece marketten bir şeyi almayı unutmak bile olsa) kendinizi eleştirmek, öz sevginin tam tersidir.” diyor Dr. Polyné. İç sesiniz sizi eleştirmeye başladığında odağınızı farklı bir şeye kaydırın.
Belki de yaptığınız bir sunumda veya özenle hazırladığınız bir metinde bazı yazım hatalarını fark ettikten sonra kendinize kızıyorsunuz. Bunu fark ettiğiniz anda dışınızdan ”Kendimi geçmişte olan ve artık değiştiremeyeceğim bir şey için suçlamıyorum.” deyin. Bu sunumda veya metinde neleri çok iyi yaptığınıza odaklanın ve onları saymaya çalışın.
9. Duygularınız hakkında konuşun.
Terapist Shelby, “Başka biriyle yaşadıklarınız konusunda savunmasız bir biçimde konuşmanın, kendini sevmenin önemli bir biçimi olduğunu, çünkü ne kadar rahatsız olursa olsun, derinlere inmek için kendinize zaman ayırdığınızı” söylüyor.
Üstelik, kendinize, başınıza gelen bazı sorunları çözmek istediğinizi gösterdiğinizi de ekliyor. Bu konuları dinlemeye açık olan yakın arkadaşlarınıza veya bir terapiste açmak isteyebilirsiniz. Sizi dinleyebilecek güvendiğiniz biri ile paylaşmak kendini sevmektir.
10. Hedeflerinizde gerçekçi olun.
Elbette, büyük hayaller kurmak harika bir şeydir. Ancak sürekli olarak fiziksel limitlerinizden fazla çalışıyorsanız. bedenen yorgun hissediyorsanız çabaladığınız şeye ulaşsanız da ulaşmasanız da kendinize bakmıyorsunuz demektir.
Dr. Polyné, “Haftalık veya günlük bir çalışma planı ve zaman çizelgesi hazırlarken makul davranmanın beyninizin sağlığınıza önem verdiğinizi bilmesini sağladığını.” söylüyor. Bu yüzden planınızda çalışma saatleri kadar eğlenme ve dinlenme zamanları da mutlaka olmalı.
Ayrıca hedefleri parçalara ayırmak onları gerçekçi hale getirmek için tavsiye edilen yöntemlerden bir tanesi. Örneğin bir hedef olarak “Youtube videosu hazırlamak” yerine, Youtube videosunun konusu belirlemek, içerik metnini hazırlamak, seslendirme ve çekimi tamamlamak gibi 3 farklı hedef halinde yazabilirsiniz.
